Shqipëria është shndërruar nga një nga vendet më të varfra në Evropë në një vend me të ardhura të mesme. Vendi po zbaton reforma të rëndësishme për të rigjallëruar rritjen dhe krijimin e vendeve të punës, duke avancuar njëkohësisht axhendën e integrimit në Bashkimin Evropian.
TIRANË, 4 maj 2022 – Një rikuperim i fuqishëm ndodhi në Shqipëri në vitin 2021, falë stimujve të politikave dhe rigjallërimit të udhëtimit, ndërtimit dhe aktivitetit nxjerrës, thuhet në Raportin e fundit të Rregullt Ekonomik të Ballkanit Perëndimor (#21 në seri). PBB-ja reale u rrit me 8.5 për qind, duke u rikuperuar plotësisht nga recesioni i shkaktuar nga pandemia. Edhe pse rritja në vitin 2021 ishte me bazë të gjerë, megjithatë borxhi publik mbetet i lartë.
Kredia për sektorin privat u rrit fuqishëm gjatë vitit 2021 si për ndërmarrjet ashtu edhe për individët. Në mënyrë të ngjashme, depozitat bankare vazhduan të zgjerohen me 10.3 për qind, ku kursimet e individëve përbëjnë rreth dy të tretat e rritjes së totalit të depozitave në sistemin bankar. Investimet e huaja direkte u rritën në vitin 2021, duke arritur në 6.4 për qind të PBB-së për shkak të investimeve në industrinë nxjerrëse, banka dhe telekomunikacion. Deficiti fiskal ra në 4.5 për qind të PBB-së në vitin 2021, si rezultat i të ardhurave të forta.
Pavarësisht rimëkëmbjes së fortë pas pandemisë, megjithatë, Shqipëria është ndikuar nga zhvillimet globale dhe po përballet me sfida të reja që kërcënojnë perspektivat ekonomike dhe të varfërisë në vitin 2022. Pasiguria në lidhje me luftën në Ukrainë po ndikon në stabilitetin e çmimeve dhe rritjen ekonomike, e cila pritet të ngadalësuar në 3.2 për qind në vitin 2022. Konsumi privat parashikohet të kthehet si nxitësi kryesor i rritjes së PBB-së. Investimet private mund të ofrojnë mbështetje të mëtejshme për rritjen nëse zbatohen reformat e klimës së biznesit.
Rritja e PBB-së në rajonin e Ballkanit Perëndimor arriti në 7.4 për qind në vitin 2021, pas një tkurrjeje prej 3.2 për qind në vitin 2020. Ky kthim në rritje pa krijim të konsiderueshëm të vendeve të punës, me kërkesën për punësim që ndihmon në uljen e varfërisë në të gjashtë ekonomitë e Ballkanit Perëndimor.
Megjithatë, rimëkëmbja pas pandemisë është ndërprerë, pasi lufta në Ukrainë dërgon valë tronditëse në të gjithë rajonin. Rritja për Ballkanin Perëndimor tani parashikohet në 3.1 për qind në vitin 2022.
“Pavarësisht një rikthimi të fortë nga pandemia, Ballkani Perëndimor tani përballet me një grup të ri sfidash, të shoqëruara nga lufta në Ukrainë, duke përfshirë rritjen e çmimeve të energjisë dhe ushqimeve, inflacionin e lartë dhe ngadalësimin e tregtisë dhe investimeve,” tha Linda Van Gelder, World. Drejtor i Bankës Vendore për Ballkanin Perëndimor. “Do të nevojitet një mbështetje e kujdesshme e politikave për të lundruar në Ballkanin Perëndimor përmes këtyre krizave dhe për të mbrojtur përfitimet e rëndësishme të arritura në vitin 2021, duke përfshirë uljen e varfërisë.”
Rreziqet negative për perspektivën ekonomike të rajonit janë të frikshme. Një konflikt i zgjeruar ose një luftë e zgjatur në Ukrainë mund të shkaktojë ndërprerje të mëtejshme në tregtinë globale dhe në çmimet e energjisë dhe ushqimeve. Rreziqet e rifinancimit mund të lindin nëse kushtet e tregut të jashtëm financiar vazhdojnë të shtrëngohen. Qëndrueshmëria e borxhit mund të bëhet një shqetësim nëse hapësira e kufizuar fiskale gërryhet nga përgjigjet e politikave ndaj çmimeve më të larta të energjisë dhe ushqimeve në mes të kostove në rritje të rifinancimit.
“Në një mjedis të tillë, politika e qeverisë duhet të fokusohet në ndërtimin e elasticitetit dhe në ndërmarrjen e reformave strukturore për të mbështetur rritjen dhe për të drejtuar krizat,” tha Sanja Madzarevic-Sujster, ekonomiste e lartë e Bankës Botërore dhe një nga autorët kryesorë të raportit. “Me hapësirë të kufizuar fiskale, vendet do të duhet të peshojnë me kujdes kostot dhe përfitimet e angazhimeve të reja të shpenzimeve në përgjigje të çmimeve më të larta të energjisë dhe ushqimeve, duke u dhënë përparësi familjeve më të cenueshme.”
Në kontekstin e krizës energjetike në Evropë, raporti ofron gjithashtu një vlerësim të cenueshmërisë së vendeve të Ballkanit Perëndimor ndaj goditjeve të çmimeve të energjisë, masave të miratuara nga qeveritë për të zbutur ndikimet dhe se si kriza mund të ndikojë në tranzicionin e energjisë së gjelbër. përpara.
“Në përgjigjen ndaj krizës aktuale të energjisë dhe duke siguruar mbrojtjen e familjeve dhe firmave më të cenueshme, Ballkani Perëndimor gjithashtu nuk duhet të harrojë synimet e tij afatgjata për të arritur sigurinë energjetike dhe qëndrueshmërinë si pjesë e agjendës së reformës së gjelbër”, shton. Richard Record, ekonomist kryesor i Bankës Botërore dhe një nga autorët kryesorë të raportit.
Raporti argumenton se rritja e qëndrueshme nuk mund të ndodhë pa reforma strukturore për të rritur produktivitetin, për të rritur konkurrencën, për të investuar në kapitalin njerëzor dhe për të forcuar qeverisjen. Masat për të reduktuar kostot rregullatore të biznesit, për të rritur konkurrencën në treg, për të mbështetur pjesëmarrjen në tregun e punës dhe për të forcuar pavarësinë e institucioneve publike do të ishin të gjitha mbështetëse për rritjen në një mjedis të pasigurt.
Shkarkoni raportin këtu: http://www.worldbank.org/eca/wbrer
0
0
Hi, this is a comment.
To get started with moderating, editing, and deleting comments, please visit the Comments screen in the dashboard.
Commenter avatars come from Gravatar.